کلاه و ضرب المثل های آن

کلاه و ضرب المثل های آن


از زمانهای بسیار قدیم نام کلاه و نحوه بکار بردن آن در زبان و ضرب المثل های فولکلوریک کشور ما معانی و مفاهیم مختلفی را تداعی میکرده و بنا به مقتضیات زمان طرز دارای مفاهیم متفاوتی بوده است.ا
با اینکه هر روزه ملیونها نفر برای احترام بیکدیگر و یا رفع خستگی کلاه از سر برمیدارند و یا آنرا دوباره بر سر میگذارند ولی بکار بردن کلماتی مانند کلاه برداری و یا کلاه گذاری دراصطلاع عامه مفهومی ناپسند و زشت دارد و گناه بزرگی بشمار میرود.ا
وقتی میخواهند به کسی هشدار بدهند که مواظب باشد فریبش ندهند میگویند: "بهتر است کلاهت را دودستی بگیری".ا
یا درباره کسیکه از قافله دور افتاده و حواسش به زندگی روزانه و اطراف خود نیست میگویند: "کلاهش پس معرکه است".ا
یا مثلا" به آدمهای بی عرضه و بی بو و خاصیت میگویند: "کلاهش پشم ندارد".ا
یا بکسی که سعی میکند با سیلی صورت را سرخ و خودرا روی پا نگهدارد میگویند: "کلاه کلاه میکند".ا
یا در قدیم بکسی که زن و یا یکی از فرزندانش از راه نجابت بدر شده و از راه ناصواب کسب درآمد میکرده میگفتند: "فلانی باید کلاهش را کج بگذارد" ویا "باید کلاهش را بالاتر بگذارد".ا
یا بکسی که از مال دنیا و یا ارث پدر چیزی نصیبش نشده بود میگفتند: "سرش بی کلاه مانده است".ا
یا به کسانی که برای خوش خدمتی دستورات ارباب و یا حکومت را بیشتر از آنچه باید انجام میداده اند میگفتند: "گفتند برو کلاه بیار، سر آورد".ا
و یا درباره کسی که فریب خورده وضرر و زیان فراوانی بر او وارد شده بود میگفتند: "کلاه گشادی سرش رفته است".ا
درعین حال که کلاه برداری مذموم و ناپسند است ولی بسیاری از آقایان برای احترام بدیگران بخصوص خانمها اغلب "کلاه از سر برمیدارند"
ضمنا" باید یادآوری کنیم که کلاه انواع و اقسام مختلف دارد و موارد استفاده از آنها هم جا بجا فرق میکند.ا
مانند: (کلاه نمدی) مخصوص روستائیان
کلاه شاپو) مخصوص عده ای از آقایان)
کلاه سیلندر) مخصوص عمو سام )
کلاه بره) فرانسویها آنرا مد کردند )
کلاه پوستی) مورد استفاده در نواحی سردسیر )
کلاه آفتابی) برای حفاظت از نور آفتاب )
کلاه سربازی و افسری) برای پرسنل ارتش )
کلاه ایمنی) از نوعی فیبر ساخته میشود ودر کارگاههای ساختمانی و معادن از آن استفاده میکنند. برداشتن این کلاه نیز در نقاط ذکر شده ممنوع و ناپسند است ولی گذاشتن این کلاه بر سر نه تنها ناپسند نیست که واجب و ضروری میباشد و شامل مفهوم کلاه گذاری نمیشود.ا
کلاه بوقی) مورد استفاده برای بچه های تنبل و درس نخوان، گاهی اوقات نیز درجشنهای تولد بر سر بچه ها میگذارند.ا
کلاه فینه) این کلاه بیشتر درکشورهای مصر و ترکیه مورد استعمال دارد )
عمامه) نیز نوعی کلاه است که هرکسی نمیتواند آنرا بر سر گذارد و مخصوص روحانیون و رهبران مذهبی میباشد و انواع و اقسام مختلف دارد:ا
عمامه سیاه) مخصوص روحانیونی است که نسب به پیغمبر اسلام (ص) میبرند)
عمامه سفید) مخصوص شیوخ)
عمامه شیرشکری) مخصوص مداحان مذهبی و خادمین حرم های زیارتی)
کلاه بسیار مهم دیگری هم وجود دارد که بر سر گذاشتن آن قدرت لازم دارد وتوأم با مراسم مخصوصی میباشد. برداشتن آن نیز کار هرکسی نیست و معمولا" با کودتا و انقلاب امکان پذیر میگردد و آن (تاج زرین پادشاهان) است.ا